Η λέξη χρησιμοποιείται τελευταίως ευρύτατα ως όπλο στη μάχη μεταξύ των δύο φύλων. Τεστοστερόνη – το «κεφαλαίο Ταυ». Η αναφορά στις υψηλές τιμές της, ειδικά στον ανδρικό οργανισμό, έχει φτάσει να «τα λέει όλα» – άνδρες δυναμικοί, ριψοκίνδυνοι μέχρι σημείου επιπολαιότητας, προσηλωμένοι στις επιδόσεις και τα κέρδη, κυρίαρχοι, εγωιστές, άπληστοι -και πάνω απ’ όλα επιθετικοί. Οπως παρουσιάζονταν τα πράγματα, ένας άνδρας που κατακλύζεται από τεστοστερόνη δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, είναι έρμαιο της βιολογίας.
Οπως ανέφερε άρθρο της ελβετικής επιστημονικής και συμβουλευτικής επιθεώρησης «Beobachter», «η εξέλιξη επιβράβευε στους άνδρες την ισχύ, τον «τυχοδιωκτισμό» και την ταχύτητα. Διαμορφώνει τάσεις πολεμικές, αυξάνει τη σωματική απόδοση και ταυτοχρόνως αποδυναμώνει την κοινωνικότητα, όπως και την ανάγκη για προσωπική δέσμευση».
Μπορεί σε εποχές νεολιθικές όλο αυτό το απόθεμα ορμόνης να ήταν χρήσιμο για το κυνήγι μαμούθ και την απόκρουση εχθρών, όμως στον σύγχρονο κόσμο, όπου οι κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις είναι καθοριστικές για όλους τους τομείς διαβίωσης, τύποι «μάτσο» μοιάζουν εκτός τόπου. Στον 21ο αιώνα η τεστοστερόνη έχει, πράγματι, πολύ κακή φήμη. Ομως, πού βασίζεται αυτή; Ανταποκρίνονται τα στερεότυπα που συνδέονται με το «κεφαλαίο Ταυ», όντως, στην πραγματικότητα; Και τα πειράματα που έγιναν με ενέσιμες δόσεις τεστοστερόνης σε χοιρίδια ισχύουν αυτομάτως και για τον άνθρωπο;
Ερευνα, που διεξήγαγαν από κοινού για λογαριασμό του Πανεπιστημίου Ζυρίχης ο οικονομολόγος Ερνστ Φερ και ο νευρολόγος Κρίστοφ Αϊζενεγκερ μαζί με Λονδρέζους συναδέλφους τους, παρουσιάζει την τεστοστερόνη με κάπως διαφορετικό φως. Οπως αναφέρει πρόσφατο δημοσίευμα της «Νόιε Τσίρχερ Τσάιτουνγκ» (ΝΖΖ), η ορμόνη δεν ευθύνεται για την επιθετικότητα. Οι επιστήμονες διατείνονται πως βεβαίως επιδρά στη συμπεριφορά του ατόμου, αλλά εντείνοντας την αίσθηση δικαιοσύνης και τη συνεργασία. «Μας ενδιαφέρει κυρίως τι είναι αλήθεια και τι μύθος», τονίζει ο Κρ. Αϊζενεγκερ, εξηγώντας ότι στο πείραμά τους συμμετείχαν 120 άτομα, στα μισά από τα οποία χορηγήθηκαν 0,5 μιλιγκράμ τεστοστερόνης και στα άλλα μισά ένα πλασέμπο. Σε όλα ζητήθηκε να διαχειριστούν μια κατάσταση κατά τη γνώμη τους, είτε δίκαια είτε ριψοκίνδυνα. Κι ενώ οι προσδοκίες εστιάζονταν στην επιλογή εγωιστικών, επιθετικών στρατηγικών, χωρίς στάθμισμα των αρνητικών συνεπειών, τα αποτελέσματα ήταν αντίθετα – τα άτομα με τεχνητώς υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης αποδείχτηκαν πιο συνετά, συνεργάσιμα και παρουσίασαν προτάσεις με καλύτερες προοπτικές για όλη την ομάδα, περιορίζοντας την απόρριψή τους στο ελάχιστο! Περαιτέρω έκπληξη – οι πλέον «άδικες» συμπεριφορές σημειώθηκαν από άτομα που πίστευαν ότι τους είχε χορηγηθεί τεστοστερόνη. Και το πιο νόστιμο στην όλη έρευνα, τα άτομα ήταν γυναίκες! Φαίνεται πως οι ρίζες της αρνητικής τοποθέτησης απέναντι στην ανδρική ορμόνη είναι πολύ βαθιές.
Φυσικά, από βιολογική άποψη η τεστοστερόνη καθορίζει το ανδρικό φύλο – διευθύνει την ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων του, την παραγωγή σπερματικού υγρού και την έκκριση της σεξουαλικής ορμόνης γοναδοτροπίνης, όπως και δευτερεύοντα φυλετικά χαρακτηριστικά, π.χ. την τριχοφυΐα προσώπου και σώματος, τον τόνο της φωνής κ.ά. Μπορεί οι εργαζόμενες γυναίκες να έχουν στο αίμα περισσότερη τεστοστερόνη απ’ ό,τι οι νοικοκυρές, μπορεί επίσης η μεγάλη συγκέντρωση της ορμόνης να έδειξε μεγαλύτερη τάση για ριψοκίνδυνες αποφάσεις σε θέματα επενδύσεων, σύμφωνα με μελέτη της Σουηδής οικονομολόγου Ανα Ντρέμπερ. Ομως, τα αποθέματα ορμονών συνάδουν -τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες- με αξίες όπως ο χαρακτήρας, η αυτοπεποίθηση και η περιβαλλοντική επίδραση, όπως διευκρίνισε πριν από καιρό ο Αμερικανός ειδικός Αντριου Σάλιβαν. Και σήμερα οι επιστήμονες φτάνουν ν’ αναποδογυρίζουν τους συλλογισμούς και να αναρωτιούνται: είναι η ορμόνη που επηρεάζει τη συμπεριφορά ή οι συνθήκες επηρεάζουν τις τιμές της ορμόνης στον οργανισμό;
Η τεστοστερόνη είναι ένας μόνον παράγοντας από τους πολλούς που καθορίζουν τη συμπεριφορά ενός ατόμου, καταλήγει η ΝΖΖ, και «η επιμονή να παρουσιάζει κανείς τα «σωστά» αγόρια ως πάντα ανήσυχα και επιθετικά είναι σαν να υποστηρίζει ότι τα κορίτσια είναι πάντα χαριτωμένα και τους αρέσει το ροζ χρώμα, ουσιαστικώς μια υποβάθμιση της προσωπικότητας των ατόμων», κατά την Ντομινίκ Γκριζάρ από το Κέντρο Μελετών των δύο Φύλων του Πανεπιστημίου Βασιλείας.
Η τεστοστερόνη, λοιπόν, δεν κάνει από μόνη της ένα άτομο επιθετικό. Μόνον ο μύθος της. *
Υπεύθυνος: Επιμέλεια: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ
AntiChainLetter 